Gebeliğin başlamasıyla birlikte anne adayı sağlıklı bir şekilde 40 haftalık gebelik sürecini tamamlamayı ve bebeğine kavuşmayı arzu eder. İlk haftalar gebeliği anlamaya çalışmakla ve bebeğin ilk kalp atışını duyma heyecanıyla geçer. Gebeliğin ilerlemesi sırasında yaşanan bazı olumsuz durumların sonucunda ise istenmeyen bebek kayıpları meydana gelebilir. Gebelikte düşük nedenleri neden olur?
Gebelikte Düşük Nedenleri
Gebelikte düşük nedenleri, anneden, babadan veya dış etkenlerden kaynaklı olabileceği gibi fetusta (cenin) görülebilecek anomaliler nedeniyle de olabilmektedir. Gebelikte düşük vakaları genellikle 20. gebelik haftasına gelmeden kendiliğinden sonlanır.
Fetusa (cenin) Bağlı Düşük Nedenleri
Bebek gelişimi sırasında kromozom ve genetik sorunlarının oluşması, zeka veya kalp ile ilgili problemler ya da dış etkenler nedeniyle sağlıklı ilerlemeyen bebek gelişimi sonucu düşük gelişebilir.
Anne İle İlişkili Düşük Nedenleri
Enfeksiyonlar; annenin geçirdiği ağır enfeksiyonların sonucuna bağlı olarak düşük gelişebilir. İdrar yolu enfeksiyonları, nezle, grip gibi solunum yolu enfeksiyonları, ishaller ilaç tedavileri ile düzelen ve genellikle anne ile bebeğe zarar vermeden atlatılan enfeksiyonlardır. Fakat hamilelikte bazı enfeksiyonlar bebeği ciddi şekilde etkiler.
Daha önce geçirilmeyen kızamıkçığı gebelikte geçirmek ya da toxoplazma denen bebekte anomalilere ve bu nedenle düşüğe sebep olan ciddi enfeksiyonlar tehlikelidir. Toxoplazma kedi dışkısının temas ettiği yerlerden, iyi yıkanmayan sebze-meyvelerden ve çiğ etlerden bulaşabilir. Bu nedenle gebe hem kendini hem de bebeğini koruyabilmek adına risk faktörlerinden uzak durmalıdır.
İlaçlar ve toksin maddeler;
Gebelikte ilaç kullanımı mutlaka hekim kontrolünde yapılmalıdır. Yanlış ilaç kullanımı bebeği ve sağlığını etkileyebilir.
Kan uyuşmazlıkları; anne-baba arasındaki RH (-) ve (+) kan grubu uyuşmazlığı da bir düşük nedeni Kan uyuşmazlığının tehlike oluşturmasının nedeni, gebelikte annenin savunma mekanizmasının bebeğin kan hücrelerini yabancı olarak algılayarak saldırıya geçmesi ve parçalamaya çalışmasıdır.
İlk gebeliklerde savunma mekanizmasının bu durumu algılaması ve harekete geçmesi uzun sürebilir böylelikle bebeğe bir zarar gelmeyebilir. Kan uyuşmazlığı olan çiftlerin ikinci gebelikte daha dikkatli ve kontrollü olması gerekmektedir. RH (-) olan bir anne ve RH (+) olan bebeğin kan grubunun karşılaşmaması önlenmelidir. Bunun için gebelikte halk arasında kan uyuşmazlık iğnesi olarak bilinen Anti-Rh-immunglobulin antikorları kullanılır.
Rahim Problemleri
Rahim ağzı yetmezliği; Rahim ağzı yetmezliklerinde bebek rahim içinde tutunamaz ve gebeliğin ilerleyen haftalarında ya düşüklere ya da erken doğumlara neden olur. Muayene ve ultrason ile tespit edilen rahim ağzı yetmezliklerinde hekim tarafından bebeğin gelişimini sürdürebilmesi ve olumsuz bir sonuca neden olmaması için rahim ağzının dikilmesi planlanabilir.
Rahim ağzı iltihaplanmaları; Rahim ağzında yara olarak bilinen rahim iltihaplanmaları, tedavi edilmez ise bebek düşüklerine neden olabilir. Tedavi edilmediğinde gebelikte bebeğe bir zarar vermese dahi doğumdan sonra bebeğin akciğerlerinde ve gözlerinde enfeksiyonlar görülebilir.
Miyomlar; Miyom rahim duvarına yerleşen iyi huylu tümörlerdir. Çoğu kişi bir rahatsızlık vermediği sürece miyom olduğunun farkında dahi olmayabilir. Fakat miyomlar gebelikte bulundukları bölgeye göre düşüklerin yanı sıra, erken doğum tehdidine, plesentanın erken ayrılmasına veya kanamalara neden olabilir.
Kan pıhtılaşma problemleri; Bebeğin döllenmesinin ardından annenin pıhtılaşmaya bağlı var olan hastalıkları da düşüğe neden olabilir. Pıhtılaşma, hekim kontrolünde takip edilerek günlük destek tedavilerle (ilaç veya iğne) kontrol altına alınmalıdır.
Hormonal bozukluklar, böbrek hastalığı, şeker hastalığı, tiroid hastalıkları; Gebelikten önce veya gebelikle birlikte ortaya çıkan farklı ve birbirini etkileyen hastalıklar, annenin 35 yaş üzerinde ileri yaş olması gibi durumlar tekrarlayan düşüklere sebebiyet verebilir.
Psikolojik nedenler; Psikolojik bozukluklar gebe olsun olmasın insanları olumsuz etkileyen bir faktördür. Ani bir stres veya üzüntü durumları anneyi olduğu kadar bebeği de olumsuz etkileyecektir. İstenmeyen düşük olaylarının yaşanmaması için hamilelik dönemini sakin ve kaygılardan uzak geçirmek riskleri de azaltacaktır.
Baba İle İlişkili Düşük Nedenleri
Baba yaşının 45-50 olması bebekte anomali görülme riskini artırır. Ayrıca sperm hücresindeki yapısal bozukluklar da düşük nedeni olmaktadır.
Düşüğe Neden Olan Dış Etkenler
Bebeğin gelişimsel anomalileri veya anne babaya bağlı nedenlerin yanı sıra düşüğe neden olan dış etkenlerde bulunmaktadır.
Sigara ve alkol kullanımı; gebelikte sigara ve alkol kullanımı düşük olasılığını kat kat arttırmaktadır.
Radyasyona maruz kalınması; ilk üç ay içerisinde anne adayının aşırı radyasyona maruz kalması sonucu düşük gelişebilir.
Kimyasallar ve toksin maddeler; Toksit etki yaratan kimyasal maddelerde (civa, arsenik, boya, cila, yapıştırıcı vb) fetusun (cenin) zarar görmesine neden olabilir.
Tekrarlayan Düşük Nedir?
Tekrarlayan düşük, bebeğin 20. Haftasına gelmeden ve 500 gram ağırlığının altında gerçekleşen iki veya daha fazla olan düşüğe denir.
Tekrarlayan Düşük Neden olur?
İki veya daha fazla tekrarlayan düşükler genellikle genetik nedenlere bağlıdır. Art arda yaşanan düşük sonrası aile öyküsü ve muayene sonrasında anneyle babadan istenilecek genetik testler ile tekrarlayan düşüklerin nedenleri tespit edilmektedir.
Düşüğün Belirtileri Nelerdir?
Düşüğün ilk belirtisi kanama ve kasıklarda olan ağrılı kramplardır. Benzer belirtilerin olması durumunda hekimle hemen iletişime geçmek önemlidir. Hekim, düşük tehdidini değerlendirerek, düşüğü önleyebilmek adına bazı tedaviler önerebilmektedir.
Tekrarlayan Düşüklerin Tedavisi Nedir?
Tekrarlayan düşüklerin tedavisi, hangi faktörün düşüğe sebep olduğunun anlaşılması sonrası planlanır. Rahim ile ilgili cerrahiler veya hormon takviyeleri verilerek hekimin doğru zaman yönlendirmesiyle yeni bir gebelik planlanabilir.
Düşük Sonrası Ne Zaman Hamile Kalınır?
Anne adayı ilk bebeğini düşük yaptıysa ikinci gebelik için yaklaşık iki aylık bir süre vücudun kendini toparlaması beklendikten sonra gebe kalabilir. Fakat annenin 2-3 tekrarlanan düşüğü var ise hekim kontrolünde ve planlı bir zaman ile gebe kalması uygun olacaktır.
Düşük Sonrası Psikoloji
Düşük, anne adayı için travmatik bir durumdur. Düşük sonrası depresyon, panik atak, kaygı bozuklukları, yeniden hamile kalamama korkusu, eşler arasında huzursuzluk ve daha pek çok etki görülebilir. Bu duyguların yaşanması normaldir fakat bu belirtiler uzun süre geçmiyor ve daha da sıkıntılı bir hal alıyorsa bir psikologdan yardım alınması doğru olacaktır.
