Gebelikle birlikte anne-baba adayları sağlıkla 40 haftalık gebelik sürecini tamamlamayı ve bebeklerine kavuşacakları günü hayal ederler. Bu haber duyulduğunda tüm aileyi torun heyecanı sarar. Ancak tüm gebelikler mutu sonla bitmez.
Anne karnında bebek ölümleri gebeliğin başlarında, 20. haftadan sonra veya doğuma yakın bir zamanda gelişebilir. Ayrıca gebeliğin ilerlemesiyle birlikte bebeğin kilosunun olması gereken haftanın altında kalması, 500 gramı geçmemesi de anne karnında bebek ölümüne işaret edebilir. Sarsıcı ve oldukça travmatik olan anne karnında bebek ölümleri başta anne adayı olmak üzere tüm aileyi derinden etkileyen bir durumdur.
Anne Karnında Ölen Bebek Nasıl Anlaşılır?
Anne karnında bebek ölümleri veya bebekte yaşanan problemler gebelik haftasına göre farklı belirtiler ile anlaşılabilir.
Bebekte bir problem olup olmadığı bebeğin günlük hareketleri hissedilmeye başladıktan sonra bir anda uzun süreli hareketlerin kesilmesi ile kendini gösterebilir. Bu durum anne karnında bebek ölümüne bir gösterge olabilir. Bebek anneyle kurduğu bağı verdiği tepkilerle belli eder. Anne adayı da bir tuhaflık olduğunu gebelik süresince bebekle kurduğu güçlü bağ nedeniyle hisseder. Bebeğine bir şey olma ihtimalini çok konduramasa da olumsuz bir durumdan şüphelenebilir.
Gebeliğin başlarında bebeğin hareketleri henüz başlamamışsa anne adayı hemen anlamayabilir. Ancak bazı gebelerde bulantı, ani bayılmalar, zehirlenme, soluk bir ten, halsizlik, iştahın kesilmesi gibi belirtiler görülebilir. Tüm bu belirtiler anne kadında bebek ölümüne işaret edebilir.
Kadın doğum hekimi anne adayını ultrasonla detaylı bir muayeneden geçirir. Muayenede bebeğin kalp atışının alınamaması halinde anne karnında ölü bebek kabul edilerek bebeğin tahliyesi için planlama yapılır.
Anne karnında bebek ölümleri yani ölü doğum gebelik sırasında pek çok nedene bağlı olarak gelişebilir.
Ölü Doğumun Sebepleri Neler? Anne Adayları Hangi Nedenlerle Risk Altında
-
- Anne adayının 35 yaşından büyük olması
- Anne adayının ilk gebeliği
- Anne adayının metabolik sendrom denilen diyabet, tansiyon, tiroid hastalığı, böbrek hastalıkları veya kalp problemlerinin olması
- Gebelik süresince annenin geçirdiği enfeksiyonlar
- Anne adayının gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) geçirmesi
- Anne adayının obezite teşhisi konulacak derecede kilolu olması
- Gebelikte kanamaların yaşanması
- Anne adayının çoğul gebeliği
- Kan uyuşmazlığı
- Anne adayının daha önceki doğumu/doğumlarında ölü doğum yapması veya sakat bebek dünyaya getirmesi
- Anne adayının gebelik sürecinin ikinci yarısında safra asitlerinin yükselmesine bağlı olarak gelişen şiddetli kaşıntı ve buna bağlı gelişen riskler
- Anne adayının yeterince beslenememesi ve bebeğin iyi gelişememesi
- Anne adayının sigara, alkol, yasaklı madde gibi bebeğe zarar verebilecek alışkanlıklarını gebelik süresince devam ettirmesi
- Anne adayının gebelikte kaza geçirmesi veya travma yaşaması
- Doğum sırasında yaşanan problemler
- Erken doğum riski ve gebeliğin erken sonlandırılması
- Anne adayının herhangi bir nedene bağlı olarak yoğun stres alması
- Anne adayının suyunun erken gelmesi, bebeğin enfeksiyona maruz kalması gibi sorunlar anne karnında bebek ölümleri yani ölü doğum riskleri arasında gösterilmektedir.
Ölü Doğuma Neden Olan Bebek Gelişimine Bağlı Hastalıklar
- Bebekte görülebilecek doğumsal kalp anomalileri
- Plasentanın ayrılması, bebeğin kordonunun sarkması, dolanması veya sıkışması
- Bebekte omurgadan dışarı doğru çıkan omuriliğin fıtıklaşarak dışarı çıkması yani spida bfida tanısı konulan omurga gelişim bozuklukları
- Anne karnında bebeğin gelişimi sırasında kromozom bozukluklarına bağlı olarak gelişen down sendromu veya moron bebek
- Bebeğin rahim içerisinde geçirdiği enfeksiyonlar. Anne adayının gebelik öncesinde veya gebelik sırasında geçirdiği kızamıkçık, CMV, varicella, listeria, parvovirüs ya da frengi gibi enfeksiyonların bebeğe geçmesi ölü doğama sebebiyet verebilir. Aynı şekilde ilaç kullanımları da anne karnında bebek ölümlerine neden olabilir.
Ölü doğum anne karnında önlenebilir mi?
Anne karnında bebek ölümleri komplikasyonlara bağlı olarak ani olarak gelişebilir. Anne adayının gebelik süresince taşıdığı riskler, hastalıklar veya enfeksiyonlar kadın doğum hekimi tarafından en ince detayına kadar değerlendirilmelidir. Anne adayının gebelik takipleri herhangi bir risk taşıyorsa “riskli gebelik” olarak değerlendirilmeli kontrolleri titizlikle hekim ve hastane kontrolünde yapılmalıdır. Ölü doğumun önlenebilmesi için hekimin uygulayacağı tedaviler ve doğru zamanda bebeğin doğumuna karar verilmesi bebeğin hayatta kalmasını sağlanabilir.
Yüksek riskli gebelik statüsünde takip edilen bebeklerin bir kısmının doğunca da yaşama şansları azdır. Gebeliğin sonlandırılmasına ise hekim annenin gebelik haftasına ve bebeğin gelişimine göre karar verebilir. Doğan bebek doğum sonrası bebek yoğun bakım ünitesinde prematüre bebek olarak değerlendirilerek tedaviye alınır. Bebeklerin yaşama tutunmaları için bebek yoğun bakım hekimi tarafından tüm destek tedaviler uygulanır. Bebek yoğun bakım süreci çok uzun olabilir. Bebek yoğun bakım tedavileri sırasında bebeklerde farklı komplikasyonlar gelişebilir.
Ölü Doğum Sonrası Bebekler Nasıl Araştırılır?
Bebeğin doğum kordonundan DNA sayısına bakılır. Plesantası incelenir. Bebeğe biyopsi yapılır. Kültür incelemeleri ve kromozon testlerine bakılır. Yapılan bu incelemelerin ardından çıkan sonuçlara göre bebeğin anne karnında neden öldüğü tespit edilmiş olur.