Yenidoğan bebeklerin mide-bağırsak sistemleri doğumdan sonra da gelişmeye devam eder. İlk 15 gün çok fazla gaz sancısı hissetmezler. Mideleri henüz çok küçüktür ve emme sonrası geğirerek veya gaz çıkartarak rahatlarlar. Ancak iki haftadan sonra ilk bir aylık dönemde gaz sancıları giderek artar ve bebeklerde gaz çıkarma işlemi yapılmazsa bebeğe sıkıntı vermeye başlar. 6-9. aya kadar devam eden bebeklerde gaz sancıları 1 yaş itibari ile azalarak yok olur. Ancak unutulmamalıdır ki her bebek aynı değildir. Kimi bebekler gaz sancılarını daha kısa süre ve şiddette yaşarken, bazı bebekler de süreci çok daha sıkıntılı geçirebilirler. Özellikle emme sonrası gazı çıkmayan bebek huzursuzlanmaya ve bir süre sonra ağlamaya başlar. Ayrıca bebek anne memesinde uyuduysa ve gazı çıkartılmadan yatağına yatırıldıysa bir süre sonra gaz çıkarma ihtiyacı nedeniyle uyanır ve ağlamaya başlar.
Bebeklerde Gaz Sancısı Nasıl Anlaşılır?
- Bebeklerin dizlerini karınlarının üzerine çekmeleri ve öyle durmak istemeleri
- Huzursuzlanma, ağlama nöbetleri
- Yüzünün kızarması ve acılı bir ifade
- Karnın şiş ve sert olması
- Ellerini yumruk yapmaları
Bebeklerde Gaz Çıkarma Yöntemleri
- Bebeklerin gazını çıkarma için kullanılan en bilinen yöntem, bebeğin omuz hizasında kucağa alınarak, elin kubbe şeklinde yapılarak sırtına aşağıdan sırta doğru vurulması yöntemidir. Bu yöntemle çoğunlukla bebeklerin gazı çıkar. Bebekler bazen bir yetişkin kadar gür sesle ve şiddetle gaz çıkartabilir.
- Bebeklerde gaz çıkarma için sık kullanılan diğer bir yöntem de, bebeğin kucağa yanlamasına oturtularak yine sırtına vurulduğu pozisyondur.
- Bazen de bebekler kucağa yüzüstü yatırılarak ve sırtlarına vurularak gazları çıkartılır. Bebeklerde gaz çıkarma sırasında tüm bu yöntemler denenebilir. Hangi pozisyonda iken gaz daha rahat çıkıyor ise sonraki süreçte bu pozisyon sıklıkla denenebilir.
Aynı zamanda, gaz masajı, gaz çıkarma yöntemleri ve bebek bakımıyla ilgili konularda profesyonel bebek hemşirelerinin sunduğu evde yeni doğan bebek eğitimi hizmetinden faydalanmak sürecinizi rahatlatacaktır.
Bebeklerde Gaz Sancısını Arttıran Nedenler
- Anne sütü, bebekler tarafından daha kolay sindirilen bir besindir. Bebeğe eğer anne sütü yeterli gelmediği için mama takviyesi yapılıyor ise, mamanın içeriği bebeklerde gaz sancısına neden olabilir.
- Biberon ile beslenen bebeklerde hava yutmaya bağlı olarak gaz artışı görülebilir.
- Annenin beslenmesi de bebeklerde gaz oluşumunu arttırabilir. Annenin beslenmesine bağlı olarak anne sütünden bebeğe gaz geçebilir. Annenin bu süreçte gaz yapan yiyeceklerden uzak durması bebekte oluşabilecek gaz artışına engel olabilir.
- Bebeğin mevsiminde uygun giydirilmemesi sonucu üşümesine bağlı olarak da gaz oluşabilir ve bu durum bebeklerde gaz sancısına neden olabilir.
Bebeklerde Gaz Sancısını Azaltmanın Yolları
Bebekler ilk aylarda hareketsiz olduklarından kendi başlarına gaz çıkarmayı bilmezler. Aylar ilerledikçe ve bebek hareketlenmeye başlayınca gazı daha kolay çıkartabilir.
- Kiraz çekirdeği torbası: Kiraz çekirdeği hızlı ısınıp ısıyı sabit tutma özelliği sayesinde doğal bir ısı yöntemidir. Bir kese içerisinde (kalorifer, mikrodalga vb)ısıtıldıktan sonra bebeğin karnına konulan kiraz çekirdeği torbası gaz sancısının azalmasına yardımcı olacaktır.
- Siz ne giyiyorsanız bebeğe bir kat daha fazla ince bir üst ve çorap giydirilmesi üşümesini engelleyecek, karnında gaz oluşmasını azaltacaktır.
- Masaj bebeklerde gaz çıkarmaya yardımcı olur. Bebeğin karnına saat yönünde yumuşak hareketlerle yapılacak masaj gaz sancılarını azaltır ve gaz çıkarmaya yardımcı olur.
- Gaz giderici damlalar gaz sancısının azaltılması için kullanılabilir. Ancak damla kullanılıp kullanılmayacağına veya damlanın günde kaç damla şeklinde bebeğe verilmesi gerektiğine çocuk doktoru kadar vermelidir. Hekim onayı sonrasında bebeklerde gaz çıkarma için damlalar denenebilir.
- Rezene çayı da gaz alıcı özelliğe sahiptir. 0-1 yaş aralığındaki bebeklerde gerektiği durumlarda ve hekim kontrolünde çok az miktarlarda verilebilir.
- Uyku öncesi ılık bir banyo da bebeklerde gaz çıkarmada etkili olabilir.
- Bebeklerde gaz sancısı olduğunda anne ve baba bebeği sakinleştirmeye çalışmalı, kucağında dolaştırmalı, yumuşak bir ses tunuyla pozitif cümleler veya ninniler söylemeli ve en son çare bebek emzikle sakinleşiyor ise emzik vermelidir.
Bebeğe Gaz Yapan Yiyecekler
Bebekler ilk 6 ay sadece anne sütü beslenmeleri gelişimleri için önemlidir. Ancak sadece anne sütü alan bebeklerde dahi gaz sancısına neden olan şeyler olabilir. Özellikle annenin beslenme modeline bağlı olarak anne sütüyle bebeğe geçen gıdalar sıkıntı verebilir. Gaz artışı ve şişkinlik bebeklerde gaz çıkarmayı zorlaştırır ve bebeği huzursuz yapar.
Annenin, bebeğe gaz yapan yiyeceklerden uzak durması: Özellikle fasülye, mercimek, nohut gibi bakliyatlar, brokoli, lahana, karnabahar, soğan, sarımsak gibi gıdalar ilk bir iki ay tüketilmemeli ve bir süre sonra beslenmeye azar azar ilave edilmelidir. Süt ve süt ürünleri içeriğindeki laktoz nedeniyle bebeklerde gaz artışına neden olabilir. Emziren anneler aynı zamanda portakal, limon, mandalina gibi asitli meyvelerden, aşırı çay, kahveden, çikolatadan ve kızartmalardan bir süre uzak durmalıdır. Annenin bu süreçte anne sütünü arttırmak için bol bol su tüketmesi, yeşil yapraklı sebzeler, protein grubu, sağlıklı yağlar, kuruyemişler ile beslenmesi gazın azalmasını sağlayacak ve bebeğe gaz geçişini de azaltacaktır. Bebek 6. aydan sonra katı gıdaya geçtikten sonra da hekimin önerdiği besinler azar azar denenmeli yine brokoli, lahana gibi gaz yapıcılar tek tek denenerek bir süre gaz yapıp yapmadığı gözlemlenmelidir.
Bebeklerde gaz sancısı ile ilgili daha fazla bilgi için bebekte gaz sancısı sayfamızı ziyaret edin.
