Bebeklerin bir kısmında yenidoğan döneminde görülebilen “kolik bebek” tabirini hepimiz bir şekilde duymuşuzdur. Belirtiler nedeniyle bebekleri kolik teşhisi alan aileleri ise zorlu ve meşakkatli günler beklemektedir.

Kolik Bebek Nedir?

Kolik, bebeğin fiziksel her hangi bir problemi olmamasına rağmen yüksek sesle ve saatlerce ağlaması olarak tanımladır. Kolik bebekler, üç haftadan daha uzun süren, haftada 3-4 gün ve 3-4 saat kadar ağlama nöbetleri ile kendini gösteren ve kimi zaman şikayetleri aylar süren bebeklerdir ve bu nedenle kolik bebek teşhisini alırlar.

Kolik Ne Zaman Başlar ve Ne Zaman Biter?

Bebeğin kolik şikayetleri genellikle yenidoğandan yaklaşık 2-4 hafta sonra başlar, 3. ve 4. ayın sonunda biter, nadiren de olsa 1 yıla kadar azalarak devam edebilir.

Kolik Neden Olur?

Yenidoğanların sindirim sistemleri ve bağırsaklarının tam olarak gelişmemiş olması,

Bağırsakların gelişmemesine bağlı hareket azlığı,
Bebeğin anne sütünün yanı sıra formül mama denilen takviye gıdalar ile besleniyor olması,
Emzirme sonrası bebekte yoğun gaz sancılarının yaşanması,
Doğumdan sonra anne ve babası ile iyi bir bağ kuramamış bebeklerde kolik görülme sıklığı daha da artmaktadır.

Kolik Bebek Belirtileri

Kolik bebek şiddetli ağlamanın yanı sıra pek çok şikayet ile kendini belli eder.

Kolik bebek şiddetli ağlar.
Kolik bebek sakinleşmez.
Kolik bebeğin ağlamaktan yanakları kızarır.
Kolik bebeğin kaşları çatık, yüz ifadesi buruşuk şekil alır.
Kolik bebek gaz sancıları nedeniyle ayaklarını karnına doğru çeker.
Kolik bebek yüksek ve ince bir ses tonu ile ağlamayı sürdürür.
Kolik bebek ellerini yumruk yaparak sıkar.
Kolik bebeğin çok fazla gazı olur.
Kolik bebeğin şikayetleri her gün çoğunlukla aynı saatlerde ve akşam üstleri başlayarak akşama kadar sürer.
Haftada en az 3 gün olur.

Kolik Bebeği Olan Ailelere Öneriler

Kolik bir bebekle başa çıkmak çok yorucu olabilmektedir. O yüzden kendinize de iyi baktığınızdan emin olun. Bebeğin sürekli ağlamalarından dolayı onu ve kendinizi suçlamayın. Kolik kimsenin suçu değildir. Sakin ve rahat olmaya çalışın. Unutmayın ki bebeğiniz bu kolikten sonunda kurtulacak.

Kolikten kurtulmak için kanıtlanmış bir tedavi biçimi yoktur. Ama her zaman sizin ve bebeğiniz için hayatı kolaylaştıran yollar mevcuttur.

Kolik bebeği olan aileler, akşamüstü saatlerinde bebekleri ağlama nöbetine başlamadan sakinleştirme ve rahatlatma yöntemlerini belirledikleri ve sistemli bir şekilde uyguladıkları taktirde bu süreci daha rahat tamamlayacak ve atlatacaklardır.

Yenidoğandan itibaren bebeklerin anne sütüne olan ihtiyaçları nedeniyle ilk bir ay her istediklerinde emzirmenin yaptırılması önemlidir. Emzirmenin oturtulması kolik bebek oluşma riskini azaltacak veya nöbetlerin şiddetini azaltacaktır.
Her emzirme sonrası bebeğin gazının farklı gaz çıkartma yöntemleriyle yapılması (bebek omuza alınarak, ele kubbe şekli verilerek bebeğin sırtına sertçe vurulması veya bacak üzerine bebeği yüz üstü yerleştirerek sırtına vurularak basınç oluşturulması) gaz oluşumunu azaltacaktır. Böylelikle kolik bebek belirtileri de daha az yaşanacaktır. Aynı zamanda bebeğin doğru pozisyonda tutularak emzirilmesi de gazı azaltan nedenlerdendir.
Kolik bebekler anne sütü ile birlikte bazı öğünlerde biberonla formül mama alıyorsa fazladan hava yutmasını engellemek için biberonun bebeğin ağzına iyi yerleştirilmesi hava yutmasını azaltacaktır.
Doğumdan sonra anne babanın bebeğe davranışları, kaygıları, bebeğe hissettirdikleri uyumlanma sürecinde bebekte huzursuzluklara neden olabilir. Bu da kolik bebek gelişimini tetikleyebilir. O nedenle yenidoğandan itibaren hem annenin hem de babanın ten tene teması önemsemesi, bebeği emzirirken pozitif sevgi sözcükleri kullanması, kaygılarını azaltması kolik gelişmişse dahi daha az etkiyle geçirilmesini sağlayacaktır.
Kolik bebeğin çok kalın giydirilmemesine özen gösterin. Zaten gaz sancısı çeken kolik bebek fazla kıyafet nedeniyle daha da bunalabilir ve daha fazla ağlama eğilimi gösterebilir.

Kolik Teşhisi

Kolik teşhisi alan bebeklerin aileleri çocuk hekimiyle iletişim halinde olmalıdır. Bu sayede bebeğin hangi durumlarda muayeneye götürülmesi gerektiği de belirlenmiş olur.
Ağlama nöbetleri sırasında bebeği bol bol kucağa almak ve yavaş ve ritmik hareketlerle sallamak kolik bebeğin sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
Bebeğinizi kucağınıza alıp yürüyün ya da bir sallanan sandalyeye oturun. Değişik pozisyonlar deneyebilirsiniz.
Bebeğinizi salıncak ya da titreşimli yatak vs ye koyun. Bu tip hareketler rahatlatıcı etki yaratır.
Bebeğinizi ana kucağına/araba koltuğuna koyun ve arabayla gezintiye çıkın. Titreşim ve arabanın hareketleri sakinleştirici olabilmektedir.
Bebeklere emzik damak yapılarını bozabileceği ve alışkanlık yapabileceği ihtimali nedeniyle önerilmemektedir. Fakat kolik bebeklerde yaşanabilecek ağlama nöbetlerine ve hırçınlaşma durumlarına karşı bebeklere emzik verilerek biraz olsun sakinleştirmeleri sağlanabilir.
Karın bölgesine saat yönünde masaj yapın. (Örnegin : I love U masajı) Böylelikle gazın bir kısmının çıkması daha kolay olacaktır. Gaz masajını kolik nöbetleri başlamadan önce sakin bir ortamda yapmak ağlama nöbetlerinin daha hafif atlatılmasında işe yarayacaktır.
Ortamı huzur verici ve sakin bir haline getirin. Oda ısısını ayarlayın, ışığı kısın, dinlendirici bir müzik açın. Farklı frekanstaki seslerin bir araya gelmesinden oluşan ve su/dalga/rüzgar/ saç kurutma makinası, vantilatör, aspiratör, elektrik süpürgesi sesi gibi beyaz gürültü adı verilen seslerden faydalanın. Kolik bebekler bu sesleri tıpkı anne karnındaki ses hareketlerine benzetecek ve biraz olsun sakinleyecektir.
Anne karnında 9 ay sıkışık vaziyette duran bebeklere yarım kundak şeklinde sıkışık bir pozisyon vermek de kendini güvende hissetmesini ve sakinleşmesini sağlayabilir.
Bebeğinizin kolik vaktinde yaptıracağınız sıcak bir banyo dikkatini dağıtarak rahatlamasını sağlayacaktır. Bazı bebekler aynı zamanda duş altında durmaktan ve sırtlarına su gelmesinden de hoşlanır. Bebeğiniz suyun ritmik hareketleri ve aynı zamanda suyun sesi ile de rahatlayabilir.

Lohusa Anne ve Kolik Bebek

Kolik bebek özellikle lohusalık dönemi yaşayan anneler için yıpratıcı bir süreçtir. Bu nedenle aile yakınlarının bu süreçte anneye mutlaka yardımcı olmaları ve ekstra desteklerde bulunmaları gerekmektedir. Örneğin annenin 1-2 saat evden uzaklaşması sağlanmalı veya arkadaşlarıyla küçük molalar vermesine olanak sağlanmalıdır. Aynı şekilde aralarda uyuması ve kafasını toplamasına müsaade edilmelidir. Bu sayede kendi duygusal durumunu pozitife geçiren anne kolik bebeği ile daha iyi iletişime geçebilecek ve daha rahat üstesinden gelebilecektir.